طلاق در صیغه موقت؛ احکام، شرایط و نحوه فسخ عقد موقت
صیغه موقت یا ازدواج موقت نوعی ازدواج شرعی است که برای مدت معین و با مهریه مشخص بین زن و مرد برقرار می‌شود. برخلاف ازدواج دائم، در صیغه موقت طلاق به معنای متداول وجود ندارد و پایان این ازدواج به شیوه‌ای متفاوت انجام می‌شود. در این پست، نحوه فسخ صیغه موقت، شرایط اتمام آن و نکات مهم مربوط به جدایی در ازدواج موقت را بررسی خواهیم کرد.
آیا طلاق در صیغه موقت وجود دارد؟
خیر، در ازدواج موقت، طلاق به معنای رسمی و قانونی آن در ازدواج دائم وجود ندارد. اما این ازدواج به سه روش به پایان می‌رسد:
- پایان مدت تعیین‌شده
- بخشش باقی‌مانده مدت عقد از سوی مرد (بذل مدت)
- فسخ عقد به دلایل خاص
روش‌های پایان دادن به صیغه موقت
۱. اتمام مدت ازدواج موقت
- در ازدواج موقت، مدت زمان مشخصی تعیین می‌شود.
- پس از اتمام مدت تعیین‌شده، عقد خودبه‌خود منقضی می‌شود و نیازی به طلاق یا فسخ ندارد.
- اگر دو طرف بخواهند رابطه را ادامه دهند، باید مجدداً عقد جدیدی بخوانند.
۲. بذل مدت توسط مرد (بخشش مدت باقی‌مانده)
- مرد می‌تواند قبل از پایان مدت، باقی‌مانده مدت را ببخشد و عقد را فسخ کند.
- این کار با گفتن جمله‌ای مانند:
"مدت باقی‌مانده از عقد را به تو بخشیدم."
انجام می‌شود و پس از آن، ازدواج پایان می‌یابد. - زن نیازی به قبول این بذل مدت ندارد و ازدواج به‌طور یک‌طرفه فسخ می‌شود.
۳. فسخ عقد به دلایل شرعی و قانونی
برخی شرایط خاص ممکن است منجر به فسخ ازدواج موقت شود. این موارد شامل:
✔ مشکلات جسمی یا روانی جدی در یکی از طرفین
✔ عدم پایبندی به شرایط عقد یا خیانت
✔ عدم پرداخت مهریه از سوی مرد (در برخی شرایط)
✔ اثبات دروغ یا فریبکاری در ازدواج
- برای فسخ عقد موقت، نیازی به رضایت مرد یا زن نیست و در صورت وجود شرایط شرعی، ازدواج قابل ابطال است.
عده پس از جدایی در صیغه موقت
عده مدت زمانی است که زن پس از پایان صیغه موقت باید صبر کند و نمی‌تواند ازدواج مجدد داشته باشد.
-
اگر زن با شوهر رابطه زناشویی داشته باشد:
???? عده او برابر با دو دوره عادت ماهیانه است.
???? اگر زن عادت ماهیانه نداشته باشد، ۴۵ روز باید صبر کند. -
اگر زن در ازدواج موقت رابطه زناشویی نداشته باشد:
???? عده ندارد و می‌تواند بلافاصله ازدواج کند. -
اگر زن باردار شود:
???? عده او تا زمان زایمان ادامه دارد و پس از تولد فرزند، می‌تواند ازدواج کند.
حقوق زن و مرد پس از فسخ صیغه موقت
✔ زن حق دریافت مهریه را دارد، حتی اگر عقد پیش از پایان مدت فسخ شود.
✔ در صورت بارداری، مرد موظف به تأمین هزینه‌های فرزند است.
✔ پس از بذل مدت یا اتمام عقد، هیچ‌یک از طرفین تعهد قانونی و مالی نسبت به یکدیگر ندارند.
✔ در ازدواج موقت، زن از مرد ارث نمی‌برد، حتی اگر عقد ثبت شده باشد.
سوالات متداول درباره طلاق در صیغه موقت
۱. آیا زن می‌تواند یک‌طرفه عقد موقت را فسخ کند؟
خیر، مگر در شرایط شرعی و قانونی خاص مانند فریب، عدم پرداخت مهریه یا مشکلات جسمی و روانی مرد.
۲. آیا در صیغه موقت، نیاز به مراجعه به محضر برای فسخ وجود دارد؟
خیر، در اغلب موارد، صیغه موقت نیازی به ثبت در دفاتر رسمی ندارد، اما برای اثبات بذل مدت، ثبت محضری توصیه می‌شود.
۳. آیا زن می‌تواند مهریه را در صورت فسخ عقد دریافت کند؟
بله، مهریه در هر صورت متعلق به زن است، حتی اگر مرد بخواهد باقی‌مانده مدت را ببخشد.
۴. آیا زن می‌تواند پس از اتمام عقد موقت بلافاصله ازدواج کند؟
در صورتی که عده داشته باشد، باید مدت مشخصی صبر کند و سپس ازدواج مجدد داشته باشد.
۵. آیا در صیغه موقت، نفقه وجود دارد؟
خیر، در ازدواج موقت، زن مستحق دریافت نفقه نیست، مگر اینکه این شرط در عقد ذکر شده باشد.
جمع‌بندی
???? طلاق در صیغه موقت وجود ندارد و این نوع ازدواج با پایان مدت یا بذل مدت از سوی مرد خاتمه می‌یابد.
???? زن در صورت پایان عقد، باید عده نگه دارد، مگر اینکه رابطه زناشویی نداشته باشد.
???? مهریه در هر صورت به زن تعلق دارد، حتی اگر عقد پیش از پایان مدت فسخ شود.
???? فسخ عقد موقت فقط در شرایط خاص مانند فریب یا مشکلات جدی جسمی قابل انجام است.