دفتر عقد موقت؛ راهنمای ثبت رسمی ازدواج موقت به صورت قانونی
دفتر عقد موقت یکی از مراجع رسمی است که امکان ثبت رسمی عقد موقت را برای افرادی که قصد دارند طبق ضوابط شرعی وارد رابطه ازدواج موقت شوند، فراهم می‌کند. در این نوع دفتر، زوجین با رعایت شرایط دفتر عقد موقت و مراجعه به دفترخانه عقد موقت می‌توانند عقد موقت را به شکل قانونی ثبت نموده و حقوق مالی و شرعی خود را حفظ کنند. در ادامه، به بررسی اهمیت و نقش دفتر عقد موقت در ازدواج موقت، نحوه رعایت عده عقد موقت پس از پایان آن و نحوه تعیین مهریه و مدت می‌پردازیم.
۱. چیستی دفتر عقد موقت و جایگاه آن در ثبت رسمی عقد موقت
- دفتر عقد موقت به نهادی گفته می‌شود که در چارچوب قوانین رسمی و نظارت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، امکان ثبت قانونی ازدواج موقت را فراهم می‌کند.
- افراد با ثبت رسمی عقد موقت در این دفاتر می‌توانند از حقوق مالی و حقوقی خود آگاهی داشته باشند و در صورت بروز اختلاف یا شرایط خاص (مانند بارداری زن)، از مشکل‌آفرینی حقوقی جلوگیری کنند.
- اکثر دفترخانه عقد موقت یا دفاتر رسمی، پس از بررسی شرایط شرعی، سندی مبنی بر ازدواج موقت صادر میکنند که قابل استناد در مراجع قضایی خواهد بود.
نکته: عدم مراجعه به دفتر عقد موقت و ثبت رسمی ممکن است در آینده مطالبه مهریه یا اثبات رابطه زوجیت را با چالش مواجه کند.
۲. شرایط دفتر عقد موقت و اهمیت مراجعه به آن
شرایط دفتر عقد موقت برای ثبت ازدواج موقت در یک دفترخانه عقد موقت اغلب شامل این موارد می‌گردد:
- تعیین مدت و مهریه
- پیش از اجرای صیغه، مدت و مبلغ یا نوع مهریه بایستی مشخص شده و در سند رسمی قید شود.
- عدم وجود موانع شرعی
- زن نباید در عده ازدواج قبلی باشد و طبق فتوای بسیاری از مراجع، دختر باکره به اذن پدر یا جد پدری نیاز دارد.
- ثبت رسمی عقد موقت
- در صورت توافق دو طرف یا باردار شدن زن، دفتر می‌تواند ثبت رسمی عقد موقت را الزامی کند.
- بررسی هویت و شرایط شرعی
- دفترخانه عقد موقت هویت و شرایط شرعی طرفین را کنترل می‌کند تا از صحت عقد اطمینان حاصل شود.
نکته: رعایت شرایط دفتر عقد موقت امکان بروز مشکلات حقوقی آتی را به حداقل می‌رساند.
۳. نقش دفترخانه عقد موقت در صدور سند قانونی
- دفترخانه عقد موقت یا دفاتر رسمی ازدواج، با داشتن مجوز قانونی، پس از دریافت مدارک هویتی و عقد موقت، اقدام به صدور سند موقت میکنند.
- در این مرحله، اطلاعات مهریه و مدت عقد در سند ثبت شده و دو طرف امضای خود را پای سند می‌گذارند.
- ثبت رسمی عقد موقت در دفترخانه عقد موقت کمک می‌کند تا در صورت بارداری زن، حقوق مالی (مهریه) یا اختلافات احتمالی، بتوان راحت‌تر در مراجع قضایی اقدام کرد.
نکته: بعضی از افراد به دلیل عدم آگاهی یا تصور عدم نیاز به طلاق، ازدواج موقت را ثبت نمی‌کنند؛ در حالی که ثبت رسمی جلوی سوءاستفاده یا مشکلات مالی را می‌گیرد.
۴. عده عقد موقت پس از پایان زمان عقد
- عده عقد موقت در صورت برقراری رابطه زناشویی، دو دوره قاعدگی زن (یا ۴۵ روز برای زنانی که قاعدگی ندارند) تعیین شده است و اگر زن باردار شود، عده تا زمان تولد فرزند ادامه دارد.
- اگر در طول عقد موقت، رابطه زناشویی برقرار نشود، نیازی به رعایت عده عقد موقت وجود ندارد و زن می‌تواند بلافاصله پس از اتمام زمان عقد، وارد ازدواج موقت دیگری شود.
- اطلاع‌رسانی و آموزش درباره عده پس از عقد موقت نیز از وظایف دفاتر رسمی است که هنگام ثبت رسمی عقد موقت به طرفین یادآوری میکنند.
نکته: عدم رعایت عده عقد موقت ممکن است عقدهای بعدی را از لحاظ شرعی باطل کند.
جمع‌بندی
دفتر عقد موقت یکی از نهادهای رسمی است که با ثبت رسمی عقد موقت، از منظر حقوقی و شرعی برای طرفین ضامن درستی رابطه ازدواج موقت می‌شود. با رعایت شرایط دفتر عقد موقت (تعیین مهریه و مدت، نبود موانع شرعی) و مراجعه به دفترخانه عقد موقت، میتوان ازدواج موقت را به شکل قانونی ثبت کرده و از مشکلات حقوقی احتمالی جلوگیری کرد. همچنین، پس از اتمام مدت عقد، زن در صورت برقرار شدن رابطه، ملزم به رعایت عده عقد موقت است و در صورت بارداری، ثبت رسمی برای حفظ حقوق فرزند و مادر، ضروری خواهد بود.